GÖÇMENLERDE NOSTALJİ SENDROMU
(Understanding Immigrant's Nostalgia)
Nostalji, 'geçmişin sentimental yani duygusal bir şekilde özlenişi veya hissedilmesi' diye tarif edilebilir.
Bu yazımızda bilhassa göçmenlerin düşüncesinde sık sık gündeme gelen nostaljinin manasına ve psikolojik anlamına, kişiye faydalı ve zararlı taraflarına göçmenlik perspektifinden detaylı bir şekilde değineceğiz.
Bir göçmenin göç etme kararını etkileyen ana stres faktörlerini iki grupta toplayabiliriz;
a) itici kökenli faktörler (yoksulluk, açlık, insan hakların eksikliği, doğal felaketler, savaşlardan kaçmak vb),
b) çekici kökenli faktörler (daha istikrarlı bir ekonomik istikbal arayışı, bireysel hürriyet ve hakların korunduğu, daha iyi sosyal koşulları ve eğitim fırsatları peşinde koşmak vb).
Göçmenlerin yeni bir ülkede karşılaştıkları ana ortak zorluklar; ekonomik, kültürel ve sosyal sıkıntılardan kaynaklanan engellerdir. İki kültürün etkisi altında yaşamak, dengeyi bulmaya çalışmak ve kültürel seviyelerdeki farklılık, göçmenlerin adaptasyon ve entegrasyon stres seviyesini de artırabiliyor.
Yeni bir kültürde nasıl yaşanılacağın öğrenme stresi altında olan göçmenler negatif duyguların, anxiety gibi kaygıların, depresyon ve sosyal dayanışma eksikliğinden kaynaklanan yanlızlık hisler ve duygular içinde yaşamalarına sebep verebiliyor.
Bir göçmenin yeni bir ülkeye yerleştiği zaman yaşam statüsünü nasıl devam etmek istediği yani önündeki seçenekler dört opsiyonda toplanabilir: a) Entegrasyon (en faydalı opsiyon), b) Asimilasyon, c) Ayrılacılık, d) Marjinalizasyon.
Nostaljinin tetikliyicileri
Yapılan çalışmalara göre göçmenlerin %77 sinin 'nostaljik hisleri' haftada en az bir defa yaşadıkları tespit edilmiştir. Göçmenler bilhassa kendilerini negatif duygular, sıkıntılar, yanlızlık, üzüntüler, yorgunluk, monoton bir yaşantı, hayat zorlukları vb streslerin altında kaldıkları zaman çıkışını 'nostaljik düşünce ve hislerde sığınmakla bulmaktadırlar.
Nostaljinin fonksiyonu
Uzmanlara göre, nostalji göçmenlerin yeni bir ülkedeki yaşam şartlarına adaptasyon ve entegrasyon sürecinden kaynaklanan stresin geçici olarak azaltılmasında faydalı bir rol taşıyabileceği görüşündeler. Örneğin; 1. Pozitif duygu ve hislerin güçlenmesi, 2. Öz güvenliğin (self-esteem) artmasında, 3. Yaşama bir anlam vermesi, 4. Bireyde bir devamlılık duygusunu beslemesi, 5. Kişisel ve sosyal bağların ve desteğin varlığını güçlendirmesi vb.
Aşırı nostaljik olmanın zararları
Devamlı ve aşırı hasret ve özlem içinde yaşamak göçmenlerde gizli moralsizlik ve depresyon eğimliliğini geliştirebileceği saptanmıştır. Günlerini sık sık noastalji ile cilalamaya çalışmak, göçmenlerin psikolojik sağlıklarına zarar getirebileceği gibi, göç ettikleri yeni ülkenin veya ortamın yaşam koşullarına daha çabuk adapte ve entrege olmalarını da engeller. Not: Yeni yaşam şekline ve kültüre entegre olmak demek, göşmenin geldiği kültürünü unutması demek değildir. Önemli olan göçmenin misafiri olduğu ülkenin kültürüyle pozitif diyalog ve anlayış geliştirme arzusu içinde olması çok önemlidir. Böyle bir yanaşımın olması, göçmenlerin psikolojik sağlığına, sosyal ve kültürel adaptasyonun takıntısız gerçekleşmesini sağlar. Aksi taktirde, zararsız niyetli nostalji, kronik özlem veya hasretlilik (homesickness) ve bunun da entegrasyonu engeleyecek olan 'ayrılık' tohumların ekilmiş olması demektir. Bir terapist olarak tavsiyem; nostalji için haftada belli bir gün ve saat ayrılırsa, nostaljiye kuntrollu ve pozitif bir servis vermiş oluruz.
Başarılı bir göçmende görülen özellikler
1.Yeni lisanı öğrenmede azimlilik, 2. Dünya kültürüne açık olmak, 3. Yüksek bir gurur, 4. Kendine güven, 5. Anlayışlık, 6. Empatilik 7. Asabı olmamak, 8. Yüksek bir motivasyon, 9. Kendini geliştirme arzusu, 10. Maddi emniyetlik, 11. Psikolojik, sosyal ve fiziksel sağlığa önemlilik, 12. Yılmamak 13. Pozitif ve ümitli olmak, 13. Humanist olmak.
Özet: Bir göçmen, misafiri olduğu ülkenin ona sunabileceği fırsatlar, imkanlar ve zenginliklerden tam faydalanmasını bilip, kendisi ve ailesine daha parlak bir gelecek için sağlanan bu köprüyü taktir etmesi ve bu fırsatı en iyi bir şekilde değerlendirmesini bilmelidir..
Yardım
Stres, endişe, korku, sosyal fobi, lifestyle dengesi öz güvensizlik, uykusuzluk, kıskançlık, fobi, panik atak, depresyon, kilo vermek, evlilik sorunları, sigara, alkol, uysturucu bağımlılığı, kumar, adolesan çocuklar, cinsel sorunlar ve problemlerine (NLP-CBT, Psychotherapy ve Hypnotherpy yöntemleriyle) yardıma ihtiyacı olanlar için telefon iletişim numarası M: 07871 490 669 veya 0208 886 1119.
Uzman Pratisyen ŞEVKET GÜL, Feb 2017, London